In de eerste 72 uur (drie dagen) van een noodsituatie is er nog veel onduidelijkheid en hulpdiensten kunnen niet overal tegelijk zijn. Maar in die tijd kan de overheid hulp beter organiseren en actuele informatie verspreiden. Goede voorbereiding vraagt actie van iedereen. Van de overheid, van organisaties en van jou.
Bij een acute crisissituatie werken hulpdiensten en gemeenten samen om mensen die in directe nood zijn te helpen. Maar tijdens een grote ramp of crisis zijn alle hulpdiensten zwaarbelast en kunnen ze niet overal tegelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat mensen voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen.
- Defensie doet er alles aan om oorlog te voorkomen. Daarom investeert het kabinet fors in de krijgsmacht, zodat Defensie ons zo goed als mogelijk kan beschermen tegen dreigingen van buitenaf. De krijgsmacht staat klaar om te vechten voor Nederland als oorlog dreigt. En helpt in eigen land bij de cyberveiligheid en bescherming van systemen die essentieel zijn voor ons, zoals toegang tot drinkwater.
- Nederland werkt nauw samen binnen de NAVO en EU om Europa te verdedigen en Nederland te beschermen. Ook bondgenoten verhogen de eigen veiligheid en weerbaarheid zodat we samen sterk staan.
- Defensie wordt versterkt met meer mensen en materieel. Er worden bijvoorbeeld meer reservisten aangetrokken. Dat zijn parttime-militairen. En de samenwerking met de defensie-industrie wordt versterkt om ons goed te kunnen bewapenen tegen dreigingen van buitenaf. Ook krijgt Defensie meer ruimte voor militairen om te oefenen en te trainen. Daarnaast neemt Defensie deel aan grote NAVO-oefeningen aan de Oostgrens om te trainen en tegelijkertijd de vijand af te schrikken.
Sinds 1997 is er geen dienstplicht meer in Nederland. Maar in uitzonderlijke situaties kan de regering besluiten de opkomstplicht te heractiveren, bijvoorbeeld bij een (dreigende) oorlog. De militaire dienstplicht geldt voor iedereen tussen de 17 en 45 jaar.
De ministeries bekijken welke sectoren van essentieel belang zijn en onderzoekt welke stappen gezet moeten worden om hun weerbaarheid te versterken. Dit zijn de sectoren energie, logistiek en transport, telecommunicatie, voedsel- en drinkwatervoorziening, kennisinstellingen en gezondheidszorg. Meer informatie is te lezen op rijksoverheid.nl: Energie, drinkwater, internet, zorg en bereikbaarheid tijdens een crisis.
De overheid bereidt zich op allerlei noodsituaties voor. Dat kan een (dreigende) oorlog zijn, maar ook klimaatrampen zoals overstromingen of extreme hitte. Het kan ook gaan om dreigingen die ervoor kunnen zorgen dat heel belangrijke systemen uitvallen, zoals de toegang tot drinkwater of elektriciteit. Om ons voor te bereiden heeft de overheid hulp nodig van inwoners, maatschappelijke instellingen en ondernemers.
De kans op een noodsituatie neemt toe. Het is niet de vraag of, maar wanneer er iets gebeurt in Nederland. Er zijn gevaren voor onze veiligheid. Denk aan een digitale aanval van belangrijke systemen of een grote stroomstoring. Maar ook de gevolgen van extreem weer. Zoals een overstroming of langdurige hitte. Als in heel Nederland de systemen uitvallen, kunnen hulpdiensten niet overal tegelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat je zelf ook goed voorbereid bent.
Er zijn verschillende voorbeelden te noemen hoe ministeries samen met belangrijke sectoren zoals drinkwater, energie en gezondheidszorg, werken aan maatregelen.
- Het ministerie van Economische Zaken zet zich in om de samenwerking met belangrijke organisaties in de telecommunicatiesector te versterken en meer gezamenlijk te oefenen.
- Het ministerie van Klimaat en Groene Groei herziet, onder andere in het licht van de groeiende geopolitieke dreiging, de landelijke crisisplannen voor elektriciteit (LCP-E) en gas (LCP-G).
- Het ministerie van Justitie en Veiligheid ontwikkelt de huidige Noodcommunicatievoorziening (NCV) door en verkent de toekomstige inrichting van noodcommunicatie die aansluit bij nieuwe ontwikkelingen en behoeften.
- Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur voert actieve gesprekken met belangrijke sectoren over de rol die zij kunnen spelen in noodsituaties. Ze werken ook aan een Landelijk crisisplan Voedselzekerheid.
Vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid is er komende jaren 70 miljoen beschikbaar gesteld. Een deel van dit geld wordt op korte termijn gebruikt voor communicatie richting de burgers en voor de noodsteunpunten.
We adviseren om een noodradio in huis te hebben die werkt op batterijen en die FM- en/of DAB-frequenties kan ontvangen. Dan weet je zeker dat je tijdens een noodsituatie op de hoogte blijft en geïnformeerd wordt door de overheid. Jouw regionale omroep op televisie of radio kan gebruikt worden als rampenzender. Bij een ramp geeft de overheid informatie via deze zender. Op wwww.denkvooruit.nl is een overzicht van regionale FM-radiozenders, goed om dit voor je eigen veiligheidsregio alvast te noteren.
De veiligheidsregio informeert inwoners, zorgt dat je weet wat je moet doen bij een noodsituatie en dat de hulp goed wordt geregeld. Ze maken plannen, organiseren oefeningen en zorgen dat gemeenten, brandweer, politie, geneeskundige diensten en andere partners goed samenwerken. Lees hier meer informatie over jouw veiligheidsregio.